Oscar Colbrandt (1879-1959)

Christushoofd - Houtskool op paneel - 73 x 55 cm

Deze kleine composities uit de jaren 1930  - 1942 werden bewust getekend op kladpapier: oude borderellen, meegebracht door zijn broer die bankloper was bij de ter ziele gegane 'Banque de Flandre et de Gand'.

Oscar Colbrandt werd geboren te Gent op 15 juli 1879. Opleiding aan de Gentse Academie (avondlessen lijntekenen, 1891 - 1900, bijkomende opleiding in de beeldhouwklas 1900 - 1902). Debuteerde op het Salon van de kunstenaarsvereniging ‘Kunst en Kennis’ in 1904 en zou tot in het begin van de jaren 1920 regelmatig deelnemen aan groepstentoonstellingen in Gent, Antwerpen en Brussel. Profileerde zich aanvankelijk als portretschilder maar ging zich na de eerste wereldoorlog meer en meer interesseren voor de religieuze thematiek.

Colbrandt beperkte zich daarbij bewust tot universele thema’s zoals liefde, lijden en dood. Hij trachtte door een steeds verdergaande versobering en stilering van zijn onderwerpen dichter en dichter bij de definitieve, essentiële representatie ervan te komen. De kunstenaar kwam zo steeds verder te staan van de oorspronkelijke anekdotische, religieuze thematiek van zijn onderwerpen om dieper door te dringen tot het wezen van de religiositeit, geënt op diep-menselijke en algemeen-culturele inhouden. 

Deze verregaande stilering heeft verrassende gevolgen: de madonna en kind, aanvankelijk teruggaand op ducento of trecento voorbeelden van Cimabue of Giotto, verworden tot compositorische elementen waarbij de Christusfiguur volledig ‘leeg’ lijkt te zijn. De tekeningen en schilderijen van de gekruisigde Christusfiguur worden zodanig vereenvoudigd dat de figuur en het kruis versmelten: het anekdotische – inclusief het kruis – valt weg. Door enkel en alleen de gestileerde Christusfiguur weer te geven, verwerven de tekeningen een abstract karakter.

Met deze zeer persoonlijke en compromisloze kunst kon Colbrandt nergens terecht, en na 1925 verdween hij van het artistieke toneel. Het onbegrip voor zijn werk werd steeds groter, wat zijn weerslag had op de gezondheidstoestand van de kunstenaar. Een eerste korte opname in de psychiatrie in 1939 werd gevolgd door de definitieve opname in het Psychiatrisch Instituut Dr. Guislain te Gent, vanaf 8 maart 1942. Hoewel Colbrandt de respectabele leeftijd van 80 jaar bereikte (hij overleed in 1959), stierf de kunstenaar Oscar Colbrandt in 1942: eens opgenomen maakte hij geen enkele tekening meer.