Post-impressionistisch stilleven

 

Auguste Bija (1872 - 1957)

Buste van een vissersmeisje

Auguste Bija (Riga, Litouwen 1872 - Brussel 1957) was beeldhouwer en medaillist.

Opleiding aan de Academie te Brussel bij Charles Van der Stappen vanaf 1897. Ontwerper van borstbeelden, portretten en allegorische composities.

 

Ria Hendrix (1951 -)

Een zeldzame foto (1983)

Ria Hendrix (Mortsel 5 maart 1951 -) is glasschilderes / glazenierster. Opleiding aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten te Antwerpen bij Jan Huet en Joris Van de Broek. Begon in 1971 met haar man Ludo Mariman het atelier "De Witte Raaf" in Sint-Niklaas. Het echtpaar vestigde zich in 1983 te Berchem. Ria Hendrix maakte onder andere een glasraam voor de gemeente Wilrijk, een reeks van zes ramen voor de Sint-Janskerk te Sint-Niklaas en een werk voor het kasteel-gemeentehuis van Westerlo. Tientallen werken gingen ook de grenzen over een honderdtal kleinere werken vonden hun weg in het Waasland en in de provincie Antwerpen.

Maxime Real del Sarte (1888 - 1954)

Brons - "Christ bénissant et marchant - Honneur et Patrie"

Maxime Real del Sarte (Parijs 2 mei 1888 - Saint-Jean-de-Luz 15 februari 1954) was een Franse beeldhouwer met Italiaanse roots. Opleiding aan de Ecole supérieure des Beaux-Arts te Parijs. Ontwerper van talrijke oorlogsmonumenten (Eerste Wereldoorlog) en vereerder van Jeanne d'Arc. Fervent Rooms-Katholiek. Verloor in 1916 bij Verdun zijn linker onderarm, waardoor hij vanaf dan zijn beelden onder streng toezicht door anderen moest laten houwen.

Kerkinterieur - Monogram WK

Gedateerd 1858

Volgens de heer Jan Klinckaert, Adviseur Religieus Erfgoed, PARCUM vzw, gaat het vrijwel zeker om de kapel van het Sint-Elisabethgasthuis in Antwerpen (het huidige congrescentrum Elzenveld). Een eerste aanknopingspunt is het habijt van de afgebeelde zusters : zij dragen het habijt van gasthuiszusters. Een kleine zoektocht, o.m. een foto in de nieuwsbrief KADOC 2006 3/4, wijst zelfs in de richting van de gasthuiszusters van Antwerpen. Enkele foto's van het interieur op de fotodatabank van KIK geven meer zekerheid: o.m. het sterpatroon op vloer; het marmeren borstbeeld in de nis rechts van het hoogaltaar en de plaatsing van de preekstoel in het koor. Zie  http://balat.kikirpa.be/photo.php?path=A082621&objnr=108830&lang=nl-NL&nr=15.

Anonieme religieuze kunst: pastels van de Vier Evangelisten

De Stier - Lucas

De Gevleugelde Mens - Mattheus

De Adelaar - Joannes

De Leeuw - Marcus

In het boek Ezechiël 1: 5-10 en in het boek der Openbaringen 4: 6-8 wordt over vier wezens rond Gods troon gesproken. In de Openbaringen worden deze vier expliciet aangeduid als een leeuw, een stier, een mens en een adelaar. De eerste grote theoloog die de vier dieren rond Gods troon in verband bracht met de evangelisten, was Ireneus, geboren in Klein-Azië (+ 202).

In het Westen wordt de uitleg van Ireneus niet helemaal gevolgd. Victorinus van Pettau, bisschop van Stiermarken (overleden in 304), en in navolging van hem de Latijnse kerkvader Hieronymus (347-420), combineren de wezens anders: in vergelijking met Ireneus werden Marcus en Joannes onderling verwisseld, zoals op bovenstaande pastels.

De stier of het rund symboliseert het priesterlijk ambt en komt Lucas toe, omdat zijn evangelie begint met de priester Zacharias.

De mens is karakteristiek voor Mattheus, want hij begint met de menselijke afstamming van Jezus.

De adelaar is de evangelist Johannes, die aan het begin van zijn evangelie de verheven hoogten van de stamboom van het Woord bereikte.

De leeuw is de evangelist Marcus, want in het begin van het Marcus-evangelie klinkt een stem, roepend vanuit de woestijn: ‘Bereidt de wegen van de Heer’.

Onbekende kunstenaar

Een 'Dochter der Liefde van de Heilige Vincentius a Paulo' geeft les aan een weeskind. Deze zusters werden ook wel 'papnonnen' of 'vliegkappen' genoemd. De congregatie werd gesticht in Frankrijk circa 1638 en breidde haar activiteiten uit over gans West-Europa. In België waren de Dochters actief vanaf circa 1840, in Nederland vanaf 1902. De typische kap werd afgeschaft in 1963.

Albert Steel (1917-1984)

Albert Steel (Sleidinge 6 maart 1917 - Gent 21 maart 1984) was een autodidact die als kunstenaar een beetje in de schaduw bleef van zijn vader, Leo Steel, die ook meerdere religieuze werken maakte (kruiswegen, retabels...). Albert Steel ontwikkelde een heel eigen stijl, met expressionistische kenmerken.

Ian R. Oates (1950-2010)

Ian R. Oates (Tarbert, Loch Lomond 1 april 1950 - Comrie 6 juli 2010) was een Schots tekenaar, schilder maar vooral aquarellist. Ook boekillustrator.

Opleiding aan de Gray's School of Arts, gevolgd door een lerarenopleiding. Gaf in 1979 het lesgeven aan de Auchterarder High School op, om zich volledig te wijden aan zijn kunst.

Stelde voor het eerst individueel tentoon in 1981 in de Londense Brotherton Gallery. Hij nam ook deel aan de Herfstexpositie, Wild in de Natuur, in Nederland, in 1996 en 1997.

                                                

Pierre Pourveur (1949 - )

Vrouwelijk naakt

Pierre Pourveur (15 mei 1949), afkomstig van Lubbeek bij Leuven, is werkzaam als beeldhouwer sinds 1975. Hij studeerde Cultuurmanagement aan de Universiteit Antwerpen en Industrieel Design aan de Universiteit van Leuven. In Kyoto volgde hij een opleiding Japanse Siertuinkunst.

Xavier Swolfs (1942 - )

Xavier Swolfs (Brasschaat 28 april 1942) is tekenaar, schilder en vooral aquarellist. 

Opleiding tekenen aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten te Antwerpen, autodidact wat het aquarelleren betreft. Grafisch tekenaar en stichter van een reclamebureau (Antwerpen 1978 - 2005). Verscheidene tentoonstellingen (1982 - 2016) in binnen- en buitenland.

Als erkend leraar in aquarelleren organiseerde hij stages in België, Nederland, Frankrijk en Italië. Hij was in 1977 mede-oprichter van de K.A.V. (Kempische Aquarelvereniging), sinds 1999 A.I.B. genoemd (Aquarelinstituut van België). Van 1987 tot 1994  was hij lid van l’Institut européen de l’Aquarelle (Brussel) en in de periode 1998 - 2016 ondervoorzitter van het A.I.B. en mede-oprichter van de E.C.W.S. (European Confederation Watercolours Societies). Xavier Swolfs is een poëtisch vertolker van de natuur (parken, dreven, bossen). Ochtendnevels zorgen voor een serafijns licht in zijn werken, die in een subtiele sfeer baden.

Paul Roger-Bloche (1865-1943)

Paul Roger-Bloche, werd geboren in Parijs op 31 mei 1865 en overleed er in 1943. Zijn opleiding kreeg hij bij de bekende Parijse beeldhouwers Pierre-Jules Cavelier en Louis-Ernest Barrias, Hij werd vooral bekend als medaillist. Hij wordt beschouwd als een voorloper van de moderne kunst en enkele van zijn werken vertonen kenmerken van de art nouveau stijl.

Johan van der Bilt (1882 - 1943)

Gedateerd 23-7-1915

Johan van der Bilt (Amsterdam 7 november 1882 - New York 19 december 1943) studeerde aan de academie in Amsterdam en daarna, vanaf 1915, aan de École des Beaux Arts in Parijs bij Fernand Sabatté. Hij vestigde zich vervolgens als schilder in Antwerpen en ondernam van daar uit studiereizen naar Zuid-Europa en Noord-Afrika. Naast schilderijen maakte van der Bilt ook monumentale wandschilderingen en ontwierp hij wandtapijten. In verband daarmee werkte hij in de jaren '30 bij een tapijtweverij in de Verenigde Staten.

Léon Brunin (1861-1949)

Léon Brunin (Antwerpen 20 november 1861 - 13 maart 1949), ook gekend als Léon de Meuter, was etser en kunstschilder van stillevens en landschappen, maar vooral vaninterieurs en genretaferelen, vaak met ambachtslui in een historische context.  Opleiding beeldhouwen bij Frans Joris en schilderkunst aan de Academie van Antwerpen bij Polydore Beaufaux en Karel Verlat. Later onderging hij ook de invloed van Henri De Braekeleer. Léon Brunin was stichtend lid van 'Als Ick Kan' en vanaf 1886 leraar aan de Antwerpse Academie. Leermeester van onder meer Herman Jacobs, wiens werk u elders in mijn blog kan bewonderen.

Leonard De Visch (1886 - 1930)

Leonard De Visch (Aartrijke 1 januari 1883 - Sint-Amandsberg 31 december 1930) was beeldhouwer. Genoot zijn opleiding aan de Academie te Gent (1911 - 1913) en werkte die verder af na de Eerste Wereldoorlog. Bekend om enkele oorlogsmonumenten, maar vooral voor zijn bas-reliëfs, portretbustes van beroemde personen en religieus geïnspireerde beelden. Nam deel aan de Pelgrimtentoonstelling van 1930. Zijn verblijf in het krijgsgevangenkamp van Göttingen (vanaf 1916) heeft zijn werk sterk beïnvloed.

Angelo da Fonseca (1902-1967)

Angelo da Fonseca (Santo Estevam, Goa, 1902 - Pune, Maharashtra, 1967) was een Indisch kunstenaar die beschouwd wordt als de pionier van de Christelijke Culturele Renaissance in India. Hij was schilder, houtsnijder, tekenaar, glazenier en aquarellist.

Een eerste korte opleiding genoot hij aan de J. J. School of Art in Mumbai (Bombay) maar hij kon zich niet vinden in de traditionele Europese opvattingen aldaar en trok naar Kolkota (Calcutta), voor een opleiding in Santiniketan, met Rabindranath Tagore als goeroe en Nandabal Bose als leraar.

Bij zijn terugkeer in Goa in 1931 werd zijn werk fel bekritiseerd door de Portugese Koloniale Regering en door de plaatselijke clerus, omdat hij Indische elementen (gelaatstrekken, kleding, accessoires...) verwerkte in zijn christelijk-religieuze werken. Zo trachtte hij het Christendom dichter bij het volk te brengen. 

Hij kreeg daarbij steun van de Jezuïet Henry Heras, stichter van het Indian Historical Research Institute in Mumbai, en later ook van het Vaticaan in de persoon van Paus Pius XII.

Zijn internationale doorbraak kwam er na gunstig onthaalde tentoonstellingen in Lissabon in 1941 en 1951.

James Earle Fraser (1876-1953)

Zittende cowboy met paard

James Earle Fraser is een bekend Amerikaans kunstenaar (Winona 4 november 1876 - Westport 11 oktober 1953). Opleiding aan de 'School of the Art Institute' in Chicago en te Parijs aan de Ecole des Beaux Arts en aan de Académie Julian. Vanaf 1906 leraar aan en later directeur van de Art Students League te New York. Talrijke bekende werken van zijn hand zijn te bewonderen in Washington D. C.

Victor Feltrin (1909 - 1993)

Victor Feltrin (1909-1993), een Franse beeldhouwer van Italiaanse afkomst, vestigde zich in Frankrijk in 1947. Opleiding aan de Académie de la Grande Chaumière te Parijs, waar hij bevriend werd met Ossip Zadkine, onder wiens invloed hij evolueerde van een realistische naar een meer abstracte vormgeving. Hij bracht een belangrijk deel van zijn leven door in Beynat en geniet vooral bekendheid als religieus kunstenaar.

Hans Rudolf Richter (1920 - )

Foto 1972

Hans Rudolf Richter werd geboren te Wenen in 1920. Genoot een opleiding tot leraar, maar ging na de Tweede Wereldoorlog alsnog naar de Academie (1945-48). Specialiseerde zich in portretten, genreschilderijen en stillevens.

Frances Copinger, geboren Rayner (1834-1889)

Frances Rayner in 1862

Frances Rayner trad in de voetsporen van haar vader Samuel, 

met architecturale en religieuze onderwerpen. Zij stelde voor het eerst tentoon te Londen (Suffolk Street Gallery) in 1861, met het schilderij "De Sint-Andrieskerk te Antwerpen". Zij reisde zelf regelmatig door het Europese continent, maar werkte ook op basis van schetsen van David Roberts (1796 - 1864). Na haar huwelijk met Charles Copinger verbleef zij enkele jaren te Brussel (circa 1866 - 1870). Voor een uitgebreide biografie en voorbeelden van haar werk, zie http://www.dudleymall.co.uk/loclhist/rayner/frances.htm. 

Volgens deze website wordt hier de kathedraal van Bourges afgebeeld.

Ko Cossaar (1874-1966)

Jacobus Cornelis Wijnandus Cossaar (roepnaam Ko) werd op 18 augustus 1874 geboren in Amsterdam en overleed op 25 november 1966 in Den Haag. Na de Tekenschool voor Kunstambachten volgde hij aan de Rijksacademie te Amsterdam bij August Allebé de opleiding Toneeldecoratie. In 1901 en 1902 verkreeg hij een subsidie van het Willink van Collenfonds waarna hij onder meer in Rotterdam, Parijs en Londen verbleef. In 1909 vestigde hij zich in Den Haag. Ko Cossaar ging aanvankelijk aan de slag als decorschilder, maar ontwikkelde zich tot impressionistisch schilder, tekenaar en aquarellist van stadsgezichten, portretten, landschappen, genre- en figuurvoorstellingen, maar vooral van kerken (in- en exterieurs). In Parijs was hij bevriend met Kees van Dongen. In Londen, waar hij begin 20e eeuw acht jaar verbleef, schilderde hij stads- en havengezichten en in Yorkshire kustlandschappen. Cossaar maakte echter vooral naam als kerkschilder. In heel Europa heeft hij de voornaamste kerken vastgelegd. Vanaf de jaren twintig kwamen er ook mystieke elementen in zijn kerkschilderijen.

Marcel Vaes (1913 - )

Marcel Vaes (Lier 10 december 1913 - ) was werkzaam te Lier. Voorkeur voor Lierse stadsgezichten, oude hoekjes en de Kesselse heide.

Louis Jacques Camerlinckx (1920-1989)

Detail van een zelfportret

Louis Camerlinckx werd geboren te Aarschot op 26 mei 1920 en overleed te Eksel op 26 sptember 1989. Opleiding aan de Academie te Brussel en aan het Hoger Instituut te Antwerpen (Isidoor Opsomer, Eugeen Yoors). Vestigde zich vanaf 1962 in zijn zelf ontworpen villa 'De Thébaïde' te Eksel. Bekend omwille van zijn kruiswegen (Tielt-Winge, 1946, geperste houtskool - Holsbeek, 1947, olieverf - Leopoldsburg, 1955, pastel - d'Hoppe-Vloesbergen, 1964, olieverf). Legde zich vanaf 1950 vooral toe op het portretschilderen.

Robert Helsmoortel (1922-2007)

Robert Helsmoortel (Antwerpen 15 april 1922 - 28 december 2007) studeerde aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten en het Hoger Instituut van Antwerpen en ook in Spanje, Frankrijk en Italië. Nadat hij internationaal scoorde op Expo 58, waar hij een olieverfschilderij van 300 op 10 meter tentoonstelde, vertrok hij naar de Verenigde Staten en Mexico. Daar liet de Antwerpse kunstenaar een monumentaal oeuvre achter, waaronder kolossale sculpturen. 

Helsmoortel exposeerde samen met Andre Bloc, Victor Passmore, Pablo Picasso en Henry Moore. Hij werkte ook samen met architect Pei. Zijn werk bevindt zich in vele grote verzamelingen, zoals het Art Institute of Chicago, de Whitney-Payson Collection, de Piaget Collection in Genève en de Koninklijke Verzameling in Brussel. 

"Zijn oeuvre is gebaseerd op de realiteit van ruimte en tijd en kenmerkt zich door een eenvoud van vloeiende lijnen en organische vormen. Het reflecteert de ware natuur van het universum. Hij was een zeer talentrijke modernist, onvergelijkbare grootmeester van de eenvoudige lijn met een tijdloze uitstraling."

foto Saskia Vanderstichele

Wim van Woerkom (1905-1998)

Orginele  houtblok

Postume druk

Wilhelmus Antonius Maria Joseph (Wim) van Woerkom werd geboren te Nijmegen op 8 maart 1905 en overleed er op 4 februari 1998. Opleiding tot leraar aan de Koninklijke School voor Nuttige en Beeldende Kunsten in Den Bosch (1921-1924; Huib Luns, Piet Slager, August Falise), verdere opleiding aan het Hoger Instituut te Antwerpen (1926 - 1929; Isidoor Opsomer). Van 1933 tot 1970 was hij docent aan de Academie te Arnhem.

Wim van Woerkom was een zeer veelzijdig kunstenaar: vooral actief als glazenier (glas-appliqués, glas-in-lood, glas-in-beton) en als ontwerper van paramenten (lithurgische voorwerpen van textiel), maar ook als graficus, decorontwerper en schilder van stadsgezichten, landschappen, portetten en stillevens.

Video over Wim van Woerkom

Oscar Colbrandt (1879-1959)

Christushoofd - Houtskool op paneel - 73 x 55 cm

Deze kleine composities uit de jaren 1930  - 1942 werden bewust getekend op kladpapier: oude borderellen, meegebracht door zijn broer die bankloper was bij de ter ziele gegane 'Banque de Flandre et de Gand'.

Oscar Colbrandt werd geboren te Gent op 15 juli 1879. Opleiding aan de Gentse Academie (avondlessen lijntekenen, 1891 - 1900, bijkomende opleiding in de beeldhouwklas 1900 - 1902). Debuteerde op het Salon van de kunstenaarsvereniging ‘Kunst en Kennis’ in 1904 en zou tot in het begin van de jaren 1920 regelmatig deelnemen aan groepstentoonstellingen in Gent, Antwerpen en Brussel. Profileerde zich aanvankelijk als portretschilder maar ging zich na de eerste wereldoorlog meer en meer interesseren voor de religieuze thematiek.

Colbrandt beperkte zich daarbij bewust tot universele thema’s zoals liefde, lijden en dood. Hij trachtte door een steeds verdergaande versobering en stilering van zijn onderwerpen dichter en dichter bij de definitieve, essentiële representatie ervan te komen. De kunstenaar kwam zo steeds verder te staan van de oorspronkelijke anekdotische, religieuze thematiek van zijn onderwerpen om dieper door te dringen tot het wezen van de religiositeit, geënt op diep-menselijke en algemeen-culturele inhouden. 

Deze verregaande stilering heeft verrassende gevolgen: de madonna en kind, aanvankelijk teruggaand op ducento of trecento voorbeelden van Cimabue of Giotto, verworden tot compositorische elementen waarbij de Christusfiguur volledig ‘leeg’ lijkt te zijn. De tekeningen en schilderijen van de gekruisigde Christusfiguur worden zodanig vereenvoudigd dat de figuur en het kruis versmelten: het anekdotische – inclusief het kruis – valt weg. Door enkel en alleen de gestileerde Christusfiguur weer te geven, verwerven de tekeningen een abstract karakter.

Met deze zeer persoonlijke en compromisloze kunst kon Colbrandt nergens terecht, en na 1925 verdween hij van het artistieke toneel. Het onbegrip voor zijn werk werd steeds groter, wat zijn weerslag had op de gezondheidstoestand van de kunstenaar. Een eerste korte opname in de psychiatrie in 1939 werd gevolgd door de definitieve opname in het Psychiatrisch Instituut Dr. Guislain te Gent, vanaf 8 maart 1942. Hoewel Colbrandt de respectabele leeftijd van 80 jaar bereikte (hij overleed in 1959), stierf de kunstenaar Oscar Colbrandt in 1942: eens opgenomen maakte hij geen enkele tekening meer.